Dat er dit jaar vanwege corona geen schriftelijke examens zijn, is voor ons heel onhandig. Alles hangt nu voor Berend af van zijn mondeling examen. Maar daar kunnen we niet goed voor oefenen. Gelukkig wilde een biologiedocente met ervaring met het afnemen van staatsexamens een keer met hem oefenen.
We maakten twee Zoom afspraken. Tijdens de eerste afspraak vertelde ze van alles over hoe de mondelinge examens werken en allerlei nuttige tips, veel ervan gelden ook voor andere vakken. Ik deel ze hieronder (nb dit gaat dus over vwo biologie).
Je krijgt 20 minuten de tijd om een casus voor te bereiden. De tekst is meestal max 1 A4. Soms staan er ook alvast enkele vragen bij, soms ook niet. Je mag aantekeningen maken bij de casus en tijdens het mondeling mag je die aantekeningen en de casus er allebei bij houden. Tijdens de voorbereiding is het verstandig om na te denken over wat je over die casus wil vertellen, want dat is het eerste onderwerp van het mondeling en doorgaans laten de examinatoren de kinderen er eerst zelf over aan het woord voordat de examinatoren er vragen over gaan stellen.
Het is ook handig om tijdens de voorbereiding je binas erbij te pakken en de tabel te zoeken die bij je casus past. Die kun je dan ook noemen tijdens je mondeling en de reden waarom je die bij de casus vindt passen.
Vaak stellen de examinatoren als eerste de vraag welk onderwerp de kinderen hopen dat er in ieder geval aan bod zal komen, en welk onderwerp niet. Daar kun je gewoon eerlijk antwoord op geven, want daar houden ze dan rekening mee.
Tijdens het mondelinge examen biologie komen eigenlijk bijna altijd een stuk of twee van de onderwerpen op tafel die niet in het CE worden getoetst. Dat zijn vier onderwerpen: ecologie, zintuigen, gedrag & seksualiteit/voortplanting.
Tijdens het mondeling mag je je binas er altijd bij houden, ze vinden het zelfs eerder goed als je laat zien dat je goed thuis bent in het gebruik van je binas. They judge you if it looks new 😉
Ook kun je kladpapier gebruiken, dat is ook echt aan te raden voor als je bijv. een berekening moet maken. Vergeet daarvoor ook je rekenmachine niet.
De examens zijn vaak in een biologielokaal, dus daar staat allemaal materiaal wat ze er wel eens bij pakken. Zoals een torso waarbij dan de vraag komt om de onderdelen te benoemen.
Voor een vwo examen is het belangrijk om te laten zien dat je de stof op vwo niveau beheerst. Dat zit 'm met name in deze onderwerpen:
- bij erfelijkheid: Hardy Weinberg
- fotosynthese: licht en donker reactie
- citroenzuurcyclus
- dissimilatie tabellen 68 A en B uit de binas
- natrium kalium pomp
- meer details over de werking van de nieren (o.a. terugresorptie)
Verder gaf ze de tip om het te zeggen als je ergens op vastloopt op een vraag, want dan kunnen ze je een andere vraag stellen over iets waar je wellicht beter mee uit de voeten kan, en heb je een betere kans om te laten zien wat je wel weet.
Ze zei tenslotte ook nog dat ze het mondeling vaak afsluiten met de vraag of er nog iets is dat jij wil vertellen.
Nog een tip voor vwo: ze proberen er ook altijd een vraag in te doen over een situatie die de kinderen zeker weten nooit eerder tegengekomen zijn. Omdat ze vinden dat vwo leerlingen hun kennis ook op heel andere situaties zouden moeten kunnen toepassen. Dus wees voorbereid dat er een vreemde situatie voorbij kan komen die je nog niet eerder hebt gehoord. Zoals bijvoorbeeld de vraag wat er gebeurt als je een berg mest in een bos dumpt 😀
De avond daarna heeft Berend weer via Zoom met haar een mondeling examen geoefend. Ging goed, wat deze docente betreft zou hij zeker geslaagd zijn. Ik zat in dezelfde kamer en heb meegeluisterd en het was heel leuk om te horen. Het klonk als een gesprek tussen twee vakmensen die het over hun vak hadden 😀 Ik was de docente heel dankbaar dat ze dit met Berend heeft willen doen. Het was voor ons allebei allemaal een hele opluchting/geruststelling 😀
